U maju 2018. godine, Interamerički sud za ljudska prava dao je savetodavno mišljenje u pogledu instituta diplomatskog azila, kao ljudskog prava, u interameričkom sistemu ljudskih prava. Savetodavno mišljenje je dato na zahtev Ekvadora. Sud je tumačio zaštitu predviđenu članom 7 Američke konvencije o ljudskim pravima i članom 27 Američke deklaracije o pravima i obavezama čoveka, koji priznaju pravo na traženje i dobijanje azila na teritoriji strane države. Javna rasprava povodom savetodavnog mišljenja održana je 24. i 25. avgusta 2017. godine, u San Hozeu, Kostarika, u sedištu Suda. Tokom rasprave, usmeno su izlagale svoje podneske čak 26 delegacije.
Sud je zauzeo stav u pogledu pitanja da li se zaštita prava na azil odnosi i na teritorijalni i na diplomatski azil. Sud je odredio obaveze država članica Organizacije američkih država, u vezi sa državom prijema, i u ovom slučaju, za treće države, a zbog rizika da osobe koje traže međunarodnu zaštitu, mogu biti u riziku, što je u vezi sa principom non refoulement (princip zabrane vraćanja). Prilikom odlučivanja, Sud je analizirao pripremne materijale koji su prethodili usvajanju Američke deklaracije, a u vezi sa definisanjem pojma „na stranoj teritoriji“, gde se diplomatski azil izostavlja, voljom država koje su uvojile Deklaraciju.
Sud je smatrao da, s obzirom na zaštitu sadržanu u članu 22, st. 7 Američke konvencije o ljudskim pravima i u članu 27 Američke deklaracije o pravima i obavezama čoveka, može se smatrati ljudskim pravom da se traži i primi međunarodna zaštita na stranoj teritoriji, uključujući status izbeglice, prema relevantnim instrumentima Ujedinjenih nacija ili odgovarajućim nacionalnim zakonima, kao i teritorijalnom azilu prema različitim međameričkim konvencijama donetiih u oblasti azila. Sud je zaključio da se obim i širina diplomatskog azila treba regulisati odgovarajućim međudržavnim konvencijama i odredbama unutrašnjeg zakonodavstva, s obzirom na to da države imaju suvereno pravo da biraju da li dati takav azil.
Sud je naglasio da se opšte obaveze utvrđene Američkom konvencijom o ljudskim pravima primenjuju na ponašanje diplomatskih subjekata raspoređenih na teritorije trećih država, kad god se može uspostaviti nadležnost sa određenom osobom. U tom smislu, Sud je smatrao da zaštita od refoulement-a, nije ograničena samo na osobe koje se mogu naći na teriotoriji odnosne države, već, takođe, obavezuju države ekstrateritorijalno, kad god organi vrše vlast ili imaju kontrolu nad tim licima, što se može dogoditi u diplomatskim predstavništvima, koja su po svojoj prirodi, na teritoriji države prijema, uz saglasnost i odobrenje države prijema. Potrebno je imati u vidu, da se pod principom non refoulement podrazumeva zabrana slanja osobe na teritoriju u kojoj je njen život, integritet, sigurnost i/ili sloboda mogu biti ugroženi zbog progona ili pretnje progonom, sveopšteg nasilja ili masovnih povreda ljudskih prava, između ostalog, kao i tamo gde ono rizikuje da bude podvrgnuto mučenju ili drugom okrutnom, ponižavajućem ili nečovečnom postupanju, ili trećoj državi iz koje bi moglo biti poslato na teritoriju na kojoj bi mogli da se nastave ovi rizici.
Sud je dodao da su države domaćini, pod čiju jurisdikciju spada osoba koja je zatražila zaštitu u diplomatskom predstavništvu, dužne da usvoje pozitivne mere u vezi sa individualnom ocenom rizika, kao što je mogućnost ličnog intervjua ili preliminarnih procena rizika od refoulement-a, kao i obaveze usvajanja odgovarajućih sredstava zaštite, uključujući i one protiv proizvoljnog pritvaranja. Stoga, države moraju iznaći mirno rešenje i preduzeti sva neophodna sredstva za zaštitu osoba u slučaju stvarnog rizika za njihov život, integritet, slobodu ili sigurnost u slučaju vraćanja. Slično tome, s obzirom na to da pravni status osobe ne može ostati na neodređeno vreme ili biti produžen na neodređeno vreme, države moraju usvojiti mere kojima se ubrzava odgovarajući siguran prolaz, zbog čega je Sud podsetio da je dužnost saradnje između država u promociji i poštovanju ljudskih prava predstavlja apsolutno važeću normu – normu erga omnes, što, dalje znači, da obavezuje sve države.
U dosadašnjem radu, u vezi sa razmatranjem ovog pitanja pred Inter-američkim sudom, do sada je primljeno 55 pisanih opservacija, koje su primljene kako od strane država, državnih tela, tako i od međunarodnih i domaćih organizacija, naučnih instituta, nevladinih organizacija, tako i od pojedinaca.